Jak zrobić dobre zdjęcia panoramiczne?

Zdjęcia panoramiczne często zapierają dech w piersiach, pokazując o wiele więcej niż fotografia w standardowym rozmiarze. Jeśli chcesz nauczyć się wykonywać takie ujęcia, koniecznie czytaj dalej – podpowiemy, jaki sprzęt będzie niezbędny oraz na co zwrócić uwagę, by nie męczyć się z wielogodzinną obróbką.

Co to jest panorama i jakie są jej rodzaje

Panorama to zdjęcie obejmujące zasięgiem bardzo rozległą przestrzeń – w fotografii cyfrowej można ją określić również jako zdjęcie powstałe z połączenia co najmniej dwóch ujęć. Jest to również zdjęcie, którego jeden bok jest znacznie większy od drugiego.

Najpopularniejsze rodzaje panoram:

Panoramy poziome:

• panorama sferyczna – obejmuje zasięgiem aż 360 stopni w poziomie i 180 stopni w pionie, umożliwia „rozejrzenie się” w każdym kierunku, swojego czasu bardzo popularna na Facebooku.
• panorama dookólna (cylindryczna) – obejmuje 360 stopni w poziomie i część widoku pionowego.
• panorama częściowa – pokazuje fragment pełnego sferycznego widoku, dzieli się ją na panoramę jedno- i wielowierszową.
• panorama łukowa – wszystkie panoramy w kształcie łuków.
• panorama typu długi widok – idealna do ujęć krajobrazowych, charakteryzuje się dużą rozciągłością poziomą.

Panoramy pionowe:

• większe pole widzenia w pionie niż w poziomie i dzieli się je tak samo jak panoramy poziome.

Oraz inne:

• gigapanorama – sklejona z dużej ilości zdjęć, giga panoramy są praktycznie nieograniczone rozmiarem.
• panorama kołowa – nazywana także małą planetą lub panoramą polarną. Pokazuje dookólny widok w poziomie, a zdjęcia złożone ze sobą przypominają kształt planety. Można w ten sposób fotografować krajobrazy przyrodnicze, miejskie, a nawet wnętrza.

Jakim sprzętem fotografować panoramy

Do wykonywania zdjęć panoramicznych niezbędna będzie lustrzanka lub bezlusterkowiec z trybem manualnym. Ujęcia wyjdą najlepiej, jeśli będziesz dysponował obiektywem szerokokątnym, jednak tak naprawdę każdy będzie odpowiedni. 

Wiele smartfonów oferuje możliwość wykonania panoram, powstają do tego dedykowane aplikacje, jednak ich jakość nie jest nawet porównywalna z tym, co można uzyskać profesjonalnym sprzętem. Niektóre aparaty także posiadają specjalne tryby, jednak odradzamy korzystanie z nich – są dedykowane dla amatorów, którzy chcą od czasu do czasu zrobić panoramę, która zginie w odmętach dysków.

Co jest niezbędne poza aparatem? Z pewnością statyw oraz specjalna głowica do panoram, która może obracać sprzęt nie względem osi przechodzącej przez gwint w korpusie, ale względem osi przechodzącej przez wyjściową źrenicę obiektywu. Dlaczego jest to ważne? Ze względu na błąd paralaksy, o którym powiemy więcej za moment. Sam statyw jest niezbędny, by uzyskać długie czasy naświetlania, zmniejszyć szumy i zadbać o najwyższą jakość obrazu. Sprzęt powinien być najlepszym kompromisem między jakością i ceną – najlepsze są statywy z włókna węglowego, ale ich cena jest zwykle dosyć wygórowana.

Błąd paralaksy czyli dlaczego niezbędna jest głowica

Błąd paralaksy wynika ze zmiany perspektywy między ujęciami i zdjęcia po nałożeniu na siebie wyglądają, jakby doszło do przesunięcia aparatu. W związku z tym, prawie niemożliwe jest połączenie ich w jedną panoramę. Ten efekt jest najbardziej widoczny dla obiektów fotografowanych z bliska, dlatego panoramy krajobrazów mogą być niekiedy wykonane nawet aparatem z ręki. 

Aby mieć pewność, że nie pojawi się ten niepożądany efekt, obraca się aparat wokół punktu NNP, który oznacza No Paralaks Point. Znajduje się on zazwyczaj w osi optycznej obiektywu przed matrycą aparatu, nigdy nie w miejscu mocowania statywu, dlatego niezbędna jest wspomniana już głowica panoramiczna.

Jak ustawić sprzęt do wykonania panoramy

Podczas wykonywania zdjęcia panoramicznego należy uważać na manualną regulację balansu bieli, która powinna być taka sama na każdym ujęciu. Dobrą praktyką jest zapisywanie zdjęcia w formacie RAW+JPG – jeśli ujęcie nie wyjdzie tak, jak planowałeś pod kątem kolorystycznym czy oświetlenia, łatwo je skorygujesz. 

Ważna jest także blokada ekspozycji, którą uzyskasz ustawiając czułość ISO, wartości naświetlania i przysłony dla sekwencji zdjęć. Fotografując panoramę można stosować manualne ostrzenie, jak i automat – wybór należy uzależnić od obiektu, jaki fotografujesz. Jeśli ostrość będzie ustawiona na inne punkty (raz bliższe, raz dalsze) złożenie dobrej panoramy będzie graniczyło z cudem. 

Jak wykonać panoramę

Wiesz już, jaki sprzęt jest niezbędny, na jakie ustawienia zwrócić uwagę – co jeszcze powinieneś wiedzieć? Panoramy szerokie wykonuje się zwykle od lewej do prawej, a niezależnie od strony wykonywania ujęć, każde zdjęcie powinno mieć 20-40% zakładki na wysokość i szerokość, czyli tzw. część wspólną. Jest ona niezbędna, by program sam zidentyfikował panoramę i połączył ją w kilka sekund.

Jak zrobić zdjęcia panoramiczne:

1. Wybierz swój temat.
2. Wykonaj zdjęcie używając odpowiedniego sprzętu i wspomnianych wcześniej ustawień.
3. Wczytaj zdjęcia do programów graficznych takich jak Autopano Giga lub inne.
4. Wskaż zdjęcia, które mają zostać złożone.
5. Skoryguj balans bieli, kolory i inne elementy, jeśli zachodzi taka potrzeba.
6. Jeśli zdjęcie jest gotowe, włącz opcję renderowania, ustawiając m.in. format, rozdzielczość, nazwę itd. 

O tym również pamiętaj

Pomimo tego, że filtry fotograficzne są chętnie wykorzystywane w fotografii krajobrazu, uważaj na nie podczas wykonywania panoram, gdyż mogą spowodować plamy, które są prawie niemożliwe do usunięcia w programie.

Jeśli chcesz wykonać zdjęcia panoramiczne nocą, trudno będzie ustawić odpowiednio sprzęt i przesuwać go o określoną ilość stopni. Pomocny jest rotator panoramiczny, który można zabrać jako dodatkowe akcesorium.

Zdjęcia w dużym formacie zdobiące twoje ściany

Zdjęcia duży format to doskonały pomysł na piękną dekorację ścian – możesz je powiesić w ramkach w salonie, w sypialni, a także ozdobić nimi przedpokój. Są nawet ciekawym pomysłem na inne dekoracje ścienne, szczególnie jeśli jesteś dumny ze swoich dzieł. 

Chcesz zamówić odbitki swoich pierwszych udanych panoram? Sprawdź najtańsze wywoływanie zdjęć online w naszym fotolabie, które zapewnią jednocześnie doskonałą jakość i dba o twoje finanse!